Καθαρίστε χάλκινα νομίσματα με ξύδι και αλάτι!

Θα χρειαστείτε:

Λίγα παλιά (όχι γυαλιστερά) χάλκινα κέρματα

Περίπου 50 mL άσπρο ξύδι

1 κουταλάκι του γλυκού αλάτι

1 μη μεταλλικό δοχείο (π.χ. ένα γυάλινο μπολ)

Χαρτοπετσέτες

Πώς θα το κάνετε:

Ρίξτε το ξύδι και το αλάτι στο μπολ. Ανακατέψτε καλά. Προσθέστε τα χάλκινα νομίσματα και αφήστε τα μεσα στο διάλυμα για 15-20 δευτερόλεπτα. Αφαιρέστε τα νομίσματα και καθαρίστε τα με μια χαρτοπετσέτα.

Η χημεία πίσω από το πείραμα

Τα χάλκινα νομίσματα σκουραίνουν επειδή ο χαλκός αντιδρά με το οξυγόνο του αέρα και μετατρέπεται σε οξείδιο του χαλκού (CuO). Για να αντιστραφεί η οξείδωση του χαλκού, χρησιμοποιούμε ξύδι, που είναι υδατικό διάλυμα οξικού (αιθανικού) οξέος CH₃COOH. H αντίδρασή του με το CuO έχει ως εξής:

2 CH₃COOH + CuO --> (CH3COO)₂Cu + H₂O

Το αλάτι που προστίθεται μετατοπίζει τη διάσταση του οξικού οξέος προς τα δεξιά.

CH₃COOH  <-->  CH₃COO^- + H⁺

Συνεπώς, οι συγκεντρώσεις των CH₃COO^- και  H⁺  αυξάνονται. Το NaCl αντιδρά με το CH₃COOH παράγοντας ΗCl. Το CuO, ως βάση, αντιδρά με τα δύο οξέα του διαλύματος και σχηματίζει άλατα. Με το ΗCl αντιδρά γρήγορα αφού είναι ισχυρό οξύ ενώ με το CH₃COOH πιο αργά επειδή είναι ασθενές οξύ. Ως αποτέλεσμα, σχηματίζεται το ευδιάλυτο άλας CuCl₂, και ο μεταλλικός χαλκός του κέρματος αποκαλύπτεται σιγά-σιγά δίνοντας μια κόκκινη μεταλλική λάμψη.